Recognizing the Layering Wall Decorations of Safavid Palaces in Isfahan and its Regeneration for Newer Usages

Document Type : Original Article

Authors

1 Assistant Professor of Graphics, Faculty of Arts, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran

2 Departmen of Arts Research, Faculty of Arts, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran

Abstract

Problem Definition: Layering is considered as a type of wall painting art in a number of architectural remains of structures related to the Safavid era particularly the palaces of Isfahan including Aliqapo, Chehelston, and Hasht Behesht. The article attempts to show the recognition of this art, implementation methods, and applications during its trial in decorative, applied, and new fields. For this intention, this art can be applied for newer purposes with the aid of implemented examples.
Objective: The aim of this research is to regenerate traditional Iranian art in novel fields in order to expand Iranian handicrafts.
Research Method: The present research is conducted qualitatively following a descriptive-analytical approach based on field studies such as photography, face-to-face interviews, and library resources.
Results: Layering long applied in the past along with decorations such as carving (Koshtehbori), mirror work, painting, and plastering in wall paintings is currently applied in newer fields such as interior decoration and decorative paintings. This method has been implemented to regenerate and continue the Iranian visual culture by taking into account the rank of designs and their usage in more recent fields. The authors have prototyped newer applications, such as making exquisite decorative packages and boxes and alike products.

Keywords

Main Subjects


Article Title [Persian]

بازشناخت دیوارنگاره‌های لایه‌چینی کاخ‌های صفوی اصفهان و بازآفرینی آن برای کاربردهای جدیدتر

Authors [Persian]

  • منصور کلاه کج 1
  • نادیا اسفندیاری قرابی 2
1 استادیار گرافیک ، دانشکده هنر، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
2 کارشناس ارشد پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران
Abstract [Persian]

بیان مسئله: لایه­‌چینی گونه‌ای از هنر دیوارنگاری است که در برخی از آثار معماری دوره صفوی نمونه‌هایی از آن دیده شده است. این نمونه‌ها در کاخ­‌های اصفهان از قبیل عالی­‌قاپو، چهل­‌ستون و هشت‌­بهشت هم‌اکنون هم وجود دارند. مقاله حاضر، ضمن بازشناخت این هنر، روش‌های اجرایی و کاربردها، در پی کارآزمایی آن در عرصه‌های تزیینی و کاربردی جدید است. بدین‌ منظور به سؤال چرایی کاربرد این هنر در عرصه‌های جدیدتر و چگونگی انجام برخی از نمونه‌های آن پاسخ داده می‌شود. 
هدف: بازآفرینی هنرهای کهن ایرانی به­‌ویژه لایه­‌چینی در عرصه‌های نو به منظور گسترش دامنه تولیدات هنرهای دستی ایران، از اهداف این پژوهش است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر که به­‌صورت کیفی ارائه شده به شیوه توصیف تحلیل با تکیه بر مطالعات میدانی چون عکس­‌برداری، مصاحبه حضوری و منابع کتابخانه‌ای یافته‌های خود را بیان کرده است.
یافته‌ها: لایه‌چینی که در گذشته در کنار تزیینات دیگر از جمله کشته‌­بری، آیینه­‌کاری، نقاشی و گچ‌­بری در دیوارنگاری کاربرد داشته در حال حاضر در عرصه‌ای جدید چون دکوراسیون داخلی و تابلوهای تزیینی به­‌کار گرفته شده است. این روش اجرایی به منظور بازآفرینی و استمرار فرهنگ بصری ایرانی با در نظرگیری شأن نقوش و کاربرد آن‌ها در جایگاه خود در عرصه‌های تازه‌­تر ادامه یافته است. کاربرد جدیدتر آن که به‌­وسیله نگارندگان نمونه‌سازی شده؛ ساخت بسته‌ها و جعبه‌های تزیینی نفیس و مانند آن است.

Keywords [Persian]

  • لایه‌چینی
  • صفوی
  • اصفهان
  • نقاشی‌دیواری
- اصلانی، حسام. (1386). بررسی شیوه تمپرا در دیوارنگاری مکتب اصفهان. مجموعه مقالات نگارگری مکتب اصفهان. تهران: فرهنگستان هنر.
- آقاجانی­ اصفهانی، حسین و جوانی، اصغر. (1386). دیوارنگاری عصر صفویه در اصفهان(کاخ چهل‌ستون). تهران: فرهنگستان هنر.
- آقاجانی­ اصفهانی، حسین. (1359). تعمیرات نقاشی (2). مجله اثر، (۲-۳-۴)، 160- 175.
- پاکباز، رویین. (1379). دایره­المعارف هنر. چاپ دوم. تهران: فرهنگ معاصر.
- پوپ، آرتوراپهام. (2535). آرایش معماری؛ در کتاب "سیری در صنایع دستی ایران". نوشته جی گلاک و سومی هیراموتوگلاک. تهران: انتشارات بانک ملی ایران.
- تاج­بخش، احمد. (1340). ایران در زمان صفویه. تبریز: چهر.
- چاوشی نجف آبادی، فاطمه و مجابی، سید علی. (1398). بررسی پوشش پیکره‌ها در دیوارنگاره‌های سردر بازار قیصریۀ اصفهان. پیکره، ۸(۱۷)، ۲۲-۳۹.
- حبیبی، سید­محسن. (1387). از شار تا شهر. تهران: دانشگاه تهران.
- خادم­خراسانی، منصور. (1399). مصاحبه میدانی درباره لایه­چینی با منصور خادم­خراسانی، استادکار لایه­چینی در اصفهان.
- زیرک، منصور. (1399). مصاحبه میدانی درباره لایه­چینی با منصور زیرک، استادکار لایه­چینی در اصفهان.
- سیوری، راجرمروین. (1374). ایران عصر صفوی (ترجمه کامبیز عزیزی). تهران: مرکز.
- صدرالسادات، مهران و اینانلو، جهان. (1367). گل و بوته در هنر اسلامی. مشهد؛ بنیاد پژوهش­های اسلامی آستان قدس رضوی.
- علوی­ نژاد، محسن. (1387). بررسی مفهوم دیوارنگاری در منابع هنر اسلامی. نگره، ۴ (۷)، 17-29.
- لوسی­اسمیت، ادوارد. (1380). فرهنگ اصطلاحات هنری (ترجمه فرهاد گشایش). تهران: نشر عفاف.
- مختاری، رضا و اسماعیلی، علی­رضا. (1385). هنر اصفهان از نگاه سیاحان (از صفویه تا پایان قاجاریه). تهران: فرهنگستان هنر.
- مشتاقیان، سلیمه. (1393). تاریخ و مبانی نظری و عملی مرمت تزیینات معماری کاخ هشت‌بهشت اصفهان (پایان­نامه کارشناسی ارشد). گروه مرمت دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران مرکزی.
- نصری، اسماعیل و اصلانی، حسام. (1399). بررسی عناصر تزیینی و معماری مناره های دوره سلجوقی شهر اصفهان.  پیکره، ۹(۲۰)، ۲۴-۳۶.
- هاتشتاین، مارکوس و دیلیس، پیتر. (1389). اسلام: هنر و معماری (ترجمه نسرین طباطبائی و دیگران). چاپ اول. تهران: پیکان.
- هلاکویی، پرویز. (1387). فن­شناسی و آسیب­شناسی لایه­چینی تزیینات برخی از بناهای دورة صفوی اصفهان (پایان­نامه کارشناسی ارشد). دانشگاه هنر تهران، تهران.
- Oddy, W. A. (1981). Gilding through the ages: an outline history of the process in the Old World. Gold bulletin,14(2), 75-79.