Reflection of Iranian Religion, History, Politics, and Culture in Qutb Shahi Falnama of Deccan

Document Type : Original Article

Authors

1 Department of Painting, Faculty of Arts, Sourah University, Tehran, Iran.

2 Department of Painting, Faculty of Art, Soore University, Tehran, Iran

Abstract

Problem Definition: The era of the Qutb Shahi dynasty in the Deccan is one of the top periods of Iranian culture outside its geographical borders. Due to being of Iranian origin and Shiite, the Qutb Shahi dynasty had a notable tendency towards Iranian culture, and a large number of Iranian immigrants and brokers (agents) in the Deccan added to the prosperity of Iranian culture in their territory. With the support of Iranian culture, many artistic and literary works were formed, comprising a magnificent cultural interaction between the culture of South India and Iran. One of these works is an illustrated Falnama (Book of Omens) prepared in Golconda. This Falnama includes 37 paintings with different themes, each of which can be somehow related to Iranian culture, politics, and religion. Therefore, the problem of this research is "to what extent it is possible to read out different aspects of Iranian culture and its influence in Qutb Shahi court culture through the different themes of the paintings in this book".
Objective: The aim of this research is to know more about the influence of Iranian culture in the Indian subcontinent, especially in the Deccan region.
Research Method: Using a descriptive-analytical method and concerning historical documents, the influence of different cultural aspects in Deccan is analyzed.
Results: Khalili Falnama's paintings are a mixture of religious and Islamic themes focused on Shiism. In addition to these themes, several paintings deal with the literary issues, and ancient history of Iran and one painting of this manuscript covers the contemporary history of that time by addressing Shah Tahmasp. Scrutiny in the paintings shows that in all of them and various forms, different cultural and even political aspects of Iran are witnessed, from the formal culture to the public culture, which indicates the closeness of these two cultures.

Keywords


Article Title [Persian]

بازتاب مذهب، تاریخ، سیاست و فرهنگ ایرانی در فالنامه قطب‌شاهیان دکن

Authors [Persian]

  • الهام عصار کاشانی 1
  • محمد معین الدینی 2
  • آزاده اولیائی شاد 1
1 دکتری پژوهش هنر، گروه نقاشی، دانشکده هنر، دانشگاه سوره، تهران، ایران.
2 استادیار، گروه نقاشی، دانشکده هنر، دانشگاه سوره، تهران، ایران.
Abstract [Persian]

بیان مسئله: دوران قطب شاهیان در دکن‌، یکی از دوران‌های اوج‌ فرهنگ ایرانی خارج از مرزهای جغرافیایی آن است. قطب شاهیان به‌واسطه ایرانی‌تبار و شیعه ‌بودن، گرایش خاصی به فرهنگ ایران داشتند و تعداد زیاد مهاجران و کارگزاران ایرانی در دکن، به رونق فرهنگ ایرانی در قلمرو ایشان اضافه می‌کرد. با پشتوانه فرهنگ ایرانی و حمایت ایشان، آثار هنری و ادبی زیادی شکل گرفت که در بر گیرنده یک تعامل فرهنگی شکوهمند میان فرهنگ جنوب هند و ایران است. یکی از این آثار، فالنامه مصوری است که در گلکنده کار شده است. این فالنامه دارای 37 نگاره است که مجموعه‌ای از مضامین مختلف را در بر می‌گیرند که هریک از آن‌ها را می‌توان به‌نوعی با فرهنگ، سیاست، مذهب و فرهنگ ایرانی ارتباط داد؛ از این‌رو مسئله این پژوهش، این است که تا چه اندازه از طریق مضامین مختلف نگاره‌های این کتاب، می‌توان جنبه‌های مختلف فرهنگ ایرانی و تأثیرگذاری آن را در متن فرهنگ دربار قطب شاهیان، بازخوانی کرد.
هدف: شناخت بیشتر قلمرو نفوذ فرهنگ ایرانی در سرزمین شبه‌‌قاره هند به‌ویژه در منطقه دکن هدف این پژوهش است.
روش پژوهش: با روش توصیفی-‌تحلیلی، با استناد به اسناد تاریخی، به تحلیل میزان نفوذ جنبه‌های مختلف فرهنگی در دکن پرداخته می‌شود.
یافته‌ها: نگاره‌های فالنامه خلیلی، آمیزه‌ای از مضامین دینی، اسلامی و مذهبی با محوریت تشیع هستند؛ در کنار این مضامین، تعدادی از نگاره‌ها به موضوعات ادبی و تاریخ باستان ایران پرداخته‌اند و مشخصاً یک نگاره از این نسخه با پرداختن به شاه‌تهماسب، تاریخ معاصر آن زمان را در بر می‌گیرد. تدقیق در نگاره‌ها نشان می‌دهد در همه این نگاره‌ها به اشکال مختلف، شاهد جنبه‌های مختلف فرهنگی و حتی سیاسی ایران، از فرهنگ رسمی گرفته تا فرهنگ عامه هستیم که نشانی از نزدیکی زیاد این دو فرهنگ می‌دهد.

Keywords [Persian]

  • هنر شیعی
  • قطب شاهیان
  • فالنامه‌نگاری
  • فرهنگ ایرانی
  • فالنامه گلکنده خلیلی
ـ اسکندر بیک ترکمان. (1382). تاریخ عالم‌‌آرای عباسی(جلد 2)(به کوشش ایرج افشار). تهران: امیرکبیر.
ـ امینی، عبدالحسین. (1416ه.ق). الغدیر فی الکتاب و السنه و الادب(جلد 8). قم: مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه.
ـ پارسادوست، منوچهر. (1375). شاه اسماعیل اول پادشاهی با اثرهای دیرپای در ایران و ایرانی. تهران: شرکت سهامی انتشار.
ـ پاکباز، رویین. (1380). نقاشی ایرانی از دیرباز تا امروز. تهران: زرین و سیمین.
ـ حکمت، علی‌اصغر. (1337). سرزمین هند. بررسی تاریخی و اجتماعی و سیاسی و ادبی هندوستان از ادوار باستانی تا عصر حاضر. تهران: دانشگاه تهران.
ـ خالدی، عمر. (1383). نگاهی به فرهنگ شیعیان دکن(ترجمه محمدمهدی توسلی). ماهنامه علمی و فرهنگی گزارش و گفتگو، ۳(13)، صص. 55-58.
ـ سیفی، رویا، بختیاری، رحمان و محمدی اکمل، احمد. (1392). پیشینه نفوذ واژه‌های ایرانی در زبان‌های هندی. فصلنامه مطالعات شبه‌‌قاره، 5(16)، صص. 71-90.
ـ شیمل، آنه ماری. (1386). در قلمروی خاقان مغول(ترجمه فرامرز نجد سمیعی). تهران: امیرکبیر.
ـ صادقی علوی، محمود. (1393). گسترش تشیع در دکن سده‌های دهم و یازدهم هجری. پژوهش‌نامة تاریخ اسلام، ۴(13)، صص. 73-89.
ـ صاعدی شیرازی، میرزا نظام‌الدین احمد ابن عبدالله. (1961). حدیقه السلاطین(تصحیح و تحشیه سید علی‌اصغر بگرامی). حیدرآباد: مطبوعات اداره ادبیات اردو.
ـ طباطبا، سیدعلی. (۱۳۹۶). برهان مآثر. دهلی: جامعه دهلی.
ـ طاهری، ابوالقاسم. (1383). تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
ـ عصار کاشانی، الهام. (1393). بررسی تأثیر تفکر شیعی بر فالنامه‌های مصور دوره‌ی اول صفوی (پایان‌نامه دکتری پژوهش هنر). دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا، تهران، ایران.
ـ کرمی، مجتبی. (1373). نگاهی به تاریخ حیدرآباد دکن. تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
ـ معصومی، محسن و عسکرپور، وحید. (1393). دکن در دانشنامه جهان اسلام(جلد 18). تهران: مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی.
ـ معین‌الدینی، محمد و اولیائی شاد، آزاده. (1400). تعامل ویژگی‌های بومی نگارگری دکن با نگارگری ایرانی در نسخه فالنامه گلکنده/خلیلی. رهپویه هنر، 4(2)، صص. 23-31.
ـ هالیستر، جان نورمن. (1373). تشیع در هند(ترجمه آذرمیدخت مشایخ فریدنی). تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
- Alam, M., & Subrahmanyam, S. (2020). Iran and the Doors to the Deccan, ca. 1400–1650: Some Aspects. In IRAN AND THE DECCAN Ƿersianate Art, Culture, andƬalent in Circulation,1400–1700. Edited by: Keelan Overton. Indiana University Pres: USA. pp. 77-104.
- Amanat, A. (2020). Remembering the Persianate. In the Persianate World, Rethinking a Shared Sphere. d by: (A Amanat & A Ashraf, Edite). Brill: Netherlands. pp. 15-62.
- Eaton, R. M. (2019). Indian The Persianet Eage 1000–1765. Uk: PENGUIN BOOKS.
- Farhad, ‌M., & Bagci, S. (2009). ‌Falnama the book of omens. USA: Thames & Hudson.
- Flatt, E. J. (2019). The Courts of the DeccanSultanates. Living Well in the Persian Cosmopolis. United Kingdom: Cambridge University Press.
- Overton, K. (2016). Book Culture, Royal Libraries, and Persianate painting in Bijapur, Circa 1580-1630 (Vol 33). Brill: Muqarnas . pp. 91-154.
- Overton, K. (2020). Introduction to Iranian Mobilities and Persianate Mediations in the Deccan.
- Parikh, R. (2020). Faith and Fate: The Khalili Falnama and Shi ‘i Identity in Golconda. In: IRAN AND THE DECCAN(Edited by Keelan Ovrton). USA: Indiana University Press.
- Parikh, R. (2022). The Khalili Falnama. London: Khalili Collections.
- Thapar, R. (1990). A History of India (Vol 1). London: Penguin Books.