Document Type : Original Article
Authors
1 Department of Art Research, Faculty of Art and Entrepreneurship, Isfahan Art University, Isfahan, Iran.
2 Department of Art, Technical and Vocational University, Tehran, Iran.
Abstract
Keywords
Article Title [Persian]
Authors [Persian]
بیان مسئله: «دارابنامه» افسانهای عامیانه از قهرمانی داراب و پسرش فیروزشاه است که در خلال آن، عشق شاهزادهای ایرانی به شاهدخت یمن روایت میشود. این داستان در میان گرایشهای ایرانگرایانۀ گورکانیان هند مورد توجه بوده و در پروژههای نگارگری دربار «اکبرشاه» در دستور کار قرار گرفته و اجرا شده است. به همین منظور در این پژوهش مقرر است به سوال؛ چیستی شکل، نشانههای تصویری و ترکیببندیها، در نگارههای نسخۀ دارابنامۀ طرسوسی کتابخانۀ بریتانیا پاسخ داده شود.
هدف: شناسایی عناصر تصویری و ترکیببندی داستانهای عامیانۀ ایران در نسخۀ مصور دارابنامه طرسوسی محفوظ در کتابخانۀ بریتانیا هدف این پژوهش است.
روش پژوهش: این پژوهش ماهیتا بنیادی است و به شیوه توصیفی-تحلیلی و بر پایه مطالعات اسنادی و چارچوب نشانهشناسی تصویری شکل گرفته است. روش نمونهگیری هدفمند بوده و تعداد ۷مجلسِ منتخب از ۱۵۷ نگارۀ دارابنامۀ طرسوسی است که با رویکرد کیفی بررسی میشوند.
یافتهها: عناصر تصویری نسخه دارابنامه کتابخانه بریتانیا سرشار از نشانههای فرهنگی هستند و در مؤلفههایی همچون «نماد»، «رنگ» (حاکمیت رنگهای گرم؛ کاربست رنگ نارنجی در بازنمایی قهرمان داستان؛ بهرهگیری از جنبههای بیانی و نمادین رنگها)، «ترکیببندی» (ساماندهی عناصر تصویری در راستای رویداد داستانی و تأکید بر شخصیت محوری از طریق موقعیت قرارگیری در صفحه و نیز استفاده از ترکیببندیهای دایرهای، مثلثی و خطی برای ایجاد فضای پویا، مهیج و آرام) و «زاویۀ دید» (روبهرو، همسطح و بالا)، پدیدار شدهاند.
Keywords [Persian]