Document Type : Original Article
Authors
1 PhD student of Islamic Arts, Faculty of Industrial Arts, Tabriz University of Islamic Arts, Tabriz, Iran.
2 Professor of Visual Communication Department, Faculty of Arts, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran.
3 Professor at the Faculty of Fine Arts, Atatürk University, Erzurum, Türkiye.
Abstract
Keywords
Article Title [Persian]
Authors [Persian]
بیان مسئله: بقعة دوازده امام یزد یکی از کهن‌ترین بناهای کتیبه‌دار ایران به‌شمار می‌رود.کتیبه گریوار این بنا از نوع کوفی تزیینی است که برخلاف کوفی ساده از قوانین مشخصی تبعیت نمی‌کند و در آن ابداعات و تصرفات زیادی صورت می‌پذیرد. کتیبه مذکور با وجود غنای بصری بالا تاکنون از تحلیل‌های فرمی محروم مانده است در حالی که تغییرات زیاد اما ساختارمند حروف، پذیرش فرم‌های پیچیده و عناصر الحاقی، آن را شایسته تحلیل‌های بیشتری می‌نماید. پژوهش حاضر به‌دنبال یافتن پاسخ این سؤال است که کتیبه گریوار بقعه دوازده امام یزد واجد چه ویژگی‌های ساختاری، بصری و فرمی است و طراح چه قواعدی را در طراحی آن وضع نموده است؟
هدف: شناخت ویژگی‌های بصری و ساختاری همچون اسلوب نگارش، تناسبات و اصول به‌کار رفته در ترکیب‌بندی کتیبه گریوار هدف این پژوهش است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر به شیوه توصیفی-تحلیلی انجام یافته و داده‌ها از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و بررسی‌های میدانی گردآوری گردیده‌اند.
یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد فاصله گرفتن از خوانایی کلمات، اغراق در شکل حروف و تناسبات اولیه، جهت دستیابی به زیبایی و القای مفاهیمی فراتر از معنای تحت‌الفظی است. با این حال اعمال تغییرات فرمی نه تنها به معنای از دست دادن نظم و قواعد خط نیست بلکه طراح اصول و خط و مشی مشخصی را متناسب با تغییرات پی‌ریزی کرده تا جایی که حفظ هویت مستقل انواع حروف، یکی از ملاک‌های اصلی طراحی بوده است.
Keywords [Persian]
)