A Study on the Formal and Aesthetic Structure of "Lilian and Reyhan" Carpets

Document Type : Original Article

Authors

1 Associate Professor Department of Carpet, Faculty of Arts, Arak University, Arak, Iran.

2 Assistant Professor, Department of Graphics, Faculty of Arts, Arak University, Arak, Iran.

Abstract

Problem Definition: The Lilian carpet is one of the important carpet brands of Iran and Khomeyn in the Qajar era, about which there has been little research to date. Actually, no trace of the popular Lilian carpets can be found in the domestic markets of Iran, and the popular Reyhan design is woven in a limited number in Khomeyn. Having this in mind, the present study seeks to investigate the two Lilian and Reyhan carpets from Khomeyn, Iran. The research question is: "What are the technical and aesthetic dimensions (structure, design, and color) of Lilian and Reyhan carpets?"
Objective: This study aims to analyze Lilian and Reyhan designs in terms of technical indicators and aesthetic features for better identification of these carpets.
Research Method: This is a qualitative, developmental, and descriptive-analytical study. Data were collected using the desk-based method as well as through searches on reliable websites.
Results: The findings of this study show that Lilian carpets are often woven without medallions and corners with a unique structure comprising flowers and bushes, altar- and crescent-shaped wreaths as well as symmetrical and upside-down vases, and usually a wreath or a flower bush has replaced the space of the corner. Medallion-Corner and In-and-Out-Fish designs are also seen in these carpets. Lilian carpets contain plant motifs, but they have no animal (bird and non-bird) or human motifs. However, the Band-e Reyhan (Reyhan Dam) design is one design of Reyhan village with two important motifs, namely the important motif of the dam (pool) and the ibex motif, which reflects the ibex motifs found in the ancient petroglyphs of Teymareh region.

Keywords

Main Subjects


Article Title [Persian]

تحلیل ساختار فرمی و زیباشناختی قالی «لیلیان و ریحان»

Authors [Persian]

  • محمد افروغ 1
  • بیتا بهرامی قصر 2
1 دانشیار گروه فرش، دانشکده هنر، دانشگاه اراک، اراک، ایران.
2 استادیار گروه گرافیک، دانشکده هنر، دانشگاه اراک، اراک، ایران.
Abstract [Persian]

بیان مسئله: قالی لیلیان از برندهای مهم قالی ایران و خمین در دوران قاجار است که از پژوهش و معرفی محروم مانده است. امروزه اثری از قالی­‌های معروف لیلیان در بازارهای داخل یافت نمی­شود و طرح مشهور ریحان در خمین نیز به­‌صورت محدود بافته می­‌شود. از این‌رو، در پژوهش حاضر به مطالعه و بررسی دو قالی لیلیان و ریحان از منطقه خمین پرداخته می‌­شود. بنابراین پرسش مطرح‌‌ شده در پژوهش حاضر این است که ساختار شکلی و زیباشناختی قالی لیلیان و ریحان چگونه است؟
هدف: هدف پژوهش حاضرتحلیل طرح‌های لیلیان و به‌طور استثنا طرح ریحان، ازحیث شاخص‌های فنی و ویژگی‌های زیباشناختی، به منظور شناسائی بهتر این دونوع قالی است.
روش پژوهش: رویکرد پژوهش حاضر کیفی و از نوع توصیفی- تحلیلی است. شیوۀ گردآوری داده‌ها کتابخانه‌ای و از پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر است.
یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد که قالی لیلیان اغلب بدون لچک و ترنج و شامل ساختاری منحصربه‌فرد، متفاوت و متشکل از گل و بوته‌ها و گل‌دسته‌های محرابی و هلالی‌گون و نیز گلدان‌های متقارن و وارونه است و معمولاً گل‌دسته یا گل‌بوته‌ای جایگزین فضای لچک‌ها شده است. در برخی موارد نیز طرح‌های لچک و ترنج و ماهی درهم نیز در این نمونه‌ها دیده می‌شود. قالی لیلیان شامل نقوش گیاهی است و عاری از نقوش جانوری (حیوانی و پرندگان) و انسانی است. همچنین طرح بند ریحان از طرح‌های روستای ریحان است که دو نقشمایۀ مهم بَند که مُلّهم از بند (سَد= اِسِل، استل، استخر) بوده و نقشمایۀ بزکوهی که بازتابی از نقوش بزکوهی در سنگ‌نگاره‌های باستانی منطقۀ تیمره است از آرایه‌های مهم این طرح است.

Keywords [Persian]

  • لیلیان
  • ریحان
  • قالی
  • طرح
  • رنگ
- ادواردز، سیسیل. (1368). قالی ایران (ترجمۀ مهیندخت صبا). تهران: فرهنگ‌سرا.
- افروغ، محمد. (1401). تحلیل عناصر ساختاری و زیباشناختی قالی‌های ساروق مجموعۀ کِلرمونت. پیکره، ۱۲(۲۸)، 23-1. Doi: 10.22055/PYK.2022.17671
- رزم‌آرا، حسینعلی. (1328). فرهنگ جغرافیای ایران (جلد 1). تهران: دایرۀ ستاد ارتش شاهنشاهی ایران.
- ژوله، تورج. (1390). پژوهشی در فرش ایران. تهران: یساولی.
- سلطانی‌نژاد، آرزو، فرهمند بروجنی، حمید و ژوله، تورج. (1389). مطالعة تطبیقی قالی ارمنستان و قالی ارمنی‌باف ایران. گلجام، ۶(17)، 51-27.
- شیرزاد، غلام و بداقی، ابراهیم. (1395). لیلان، مرکز روستاهای ارمنی‌نشین در شهرستان خمین استان‌مرکزی. پیمان، ۱۶(76)، 55-83.
- صباحی، طاهر. (1393). قالین (چکیده‌ای از تاریخ و هنر قالیبافی مشرق زمین) (جلد اول). تهران: نشر خانۀ فرهنگ و هنر گویا.
- کاراپتیان، آرمینه. آ. (1391). پیشینۀ فرش‌های ارمنی و بازتاب نماد و انگاره در اصالت نقش‌های آن. پیمان، ۱۲(60)، 50-7.
- نصیری، محمدجواد. (1375). سیری در هنر قالیبافی ایران. تهران: مؤلف.
- Wilborg, P. (2002). Chahar Mahal va Bakhtiari: Village, Workshop and Nomadic Rugs of Western Persia, J. P. Stockholm: Willborg AB Publisher.