Recreating Iranian painting in the urban landscape and the role of citizens' cultural capital

Articles in Press

Document Type : Original Article

Authors

1 PhD student in Art Research, Faculty of Art, Al-Zahra University (S), Tehran, Iran.

2 Associate Professor, Art Research Department, Faculty of Art, Al-Zahra University (S), Tehran, Iran.

Article Title [Persian]

بازآفرینی هنر نگارگری ایرانی در منظر شهری و نقش سرمایۀ فرهنگی شهروندان

Authors [Persian]

  • زهره طاهر 1
  • زهرا رهبرنیا 2
1 دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشکده هنر دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.
2 دانشیار گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران.
Abstract [Persian]

مقدمه: امروزه مهمترین آسیبی که هنرهای سنتی چون نگارگری ایرانی را تهدید می‌کند، انزوا و عدم شناخت آن‌ها توسط مخاطبین جدیدی است که ادراک آنان از هنر، به‌نظر بوردیو، جامعه‌شناس فرانسوی، تابعی از سرمایۀ فرهنگی آن‌هاست. منظر شهری به‌عنوان یکی از مهمترین ابزار تعامل مخاطب معاصر با هنر، می‌تواند راهی برای بازآفرینی و احیای هنرهای سنتی جامعه باشد. منظر شهری که مشتمل بر چشم‌اندازی با ویژگی‌های کالبدی، عملکردی و فرهنگی- معنایی است، بستر مناسبی برای بازنمایی هنر شهری و به‌نظر، واجد کارکردی مهم در بازآفرینی نگارگری ایرانی خواهد بود. این نوشتار بر آن است که با هدف بررسی این کارکرد جدید، بدین پرسش پاسخ دهد که چه رابطه‌ای بین سرمایۀ فرهنگی شهروندان و کارکرد بازآفرینی هنر سنتی نگارگری در منظر شهر از دیدگاه آنان وجود دارد؟
روش پژوهش: روش پژوهش توصیفی- تحلیلی و گردآوری داده‌ها به ‌دو روش پیمایش الکترونیک و با استفاده از پرسش‌نامۀ برخط بوده و جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار Spss 27 در سطح معناداری 05/0 استفاده شد.
یافته‌ها: بررسی رابطۀ همبستگی متغیرهای سرمایۀ فرهنگی شهروندان و کارکرد بازآفرینی نگارگری در منظر شهر، نشان می‌دهد بین رشتۀ تحصیلی شهروندان و علاقۀ آنان به هنر، رابطۀ معناداری وجود دارد.
نتیجه‌گیری: تحلیل یافته‌ها نشان می‌دهد همسو با نظریات بوردیو، شهروندانی که از علاقه و آگاهی بیشتری نسبت به هنر برخوردار بودند و در واقع توانش فرهنگی بالاتری داشتند، معتقد بودند منظر شهر بستر مناسبی برای احیا و بازآفرینی هنر نگارگری ایرانی است. به‌ویژه در ادراک منظر شهری چه در قالب ویژگی‌های کالبدی و عملکردی و چه در قالب ویژگی‌های فرهنگی- معنایی و از دید شهروندان معاصر، منظر شهر می‌تواند کارکرد جدیدی در پاسداشت هویت ملی و هنرهای سنتی جامعه داشته باشد. در واقع افزایش آگاهی مخاطبین معاصر با ارتقای ویژگی‌های کالبدی، عملکردی و فرهنگی- معنایی منظر شهری راهکار مهمی در حفظ و احیای هنر سنتی نگارگری است.

Keywords [Persian]

  • نگارگری ایرانی
  • بازآفرینی
  • منظر شهر
  • سرمایۀ فرهنگی
  • بوردیو

References

- پاکباز، روئین. (1390). دایره‌المعارف هنر. تهران: فرهنگ معاصر.
- پاکزاد، جهانشاه. (1385). سیمای شهر، آنچه کوین لینچ از آن می‌فهمید. نشریۀ آبادی، (۵۳)، 20-25.
- جانی‌پور، بهروز، محمدی، نیلوفر و رضایی میرقائد، گلشن. (1399). همگرایی معماری ایرانی با هنر نگارگری. باغ نظر، ۱۷(90)، 81-92. . DOI:10.22034/bagh.2020.229615.4532
- جمالی، حمیدرضا، صراف‌زاده، مریم و اسدی، سعید. (1387). پیمایش الکترونیک. ماهنامه کتاب ماه علوم اجتماعی، ۱۲(۱۲)، 78-88.
- رهبرنیا، زهرا، یاقوتی، سپیده و مرسلی توحیدی، فاطمه. (1396). تحلیل زیباشناسانه عمل عکاسی در بستر هنرهای زیبا با رویکردی به نظریه سرمایه فرهنگی بوردیو. مبانی نظری هنرهای تجسمی، ۱(۲)، 93-107.
DOI:10.22051/jtpva.2017.3981
- دانشپور، سید عبدالهادی و چرخچیان، مریم. (1386). فضاهای عمومی و عوامل مؤثر بر حیات جمعی. مجله باغ نظر، ۷(4)، 19-29.
- عادلوند، پدیده، موسوی لر، اشرف السادات و منصوری، سیدامیر. (1395). هنر شهری به مثابه پدیده منظرین در جامعه امروز. باغ نظر، ۱۳(39)، 39-44.
- کشیر، ملیحه، کفشچیان مقدم، اصغر. (1399). بررسی تأثیر کیفیت‌های بصری محیط بر نقاشی دیواری. پیکره، 9(19)، 42-55. DOI:10.22055/pyk.2020.15951
- کفشچیان مقدم، اصغر، عموئیان، فروغ. (1397). تعامل هنرهای تجسمی شهری با مخاطب: مطالعۀ موردی: سالانه هنرهای شهری بهارستان تهران سال 1395. پیکره، 7(13)، 51-72. DOI:10.22055/pyk.2018.14469
- گلستانی، نفیسه، خاک زند، مهدی، فیضی، محسن و کریمی، باقر. (1399). تبیین ارتباط دوسویۀ ادراک منظر و مشارکت در فرآیند توسعۀ منظر مشارکتی. باغ نظر، ۱۷(90)، 35-54. DOI:10.22034/bagh.2019.202680.4320
- فارسی آستانه، ندا، حقیقت‌بین، مهدی و رهبرنیا، زهرا. (1401). رخداد تعامل در منظر و اثرگذاری مولفه‌های انسانی و محیطی بر آن. منظر، ۱۴(61)، 76-89. DOI:10.22034/manzar.2022.325091.2177
- فلاحت، محمد صادق. (1391). مفهوم حس مکان و عوامل تشکیل‌دهندۀ آن. هنرهای زیبا، ۱(2۶)، 51-59.
- مجیدی، مریم، منصوری، سید امیر و صابرنژاد، لاله. (1400). ظرفیت‌های منظر در تحقق مفهوم مشارکت در طرح‌های شهری. مجله منظر، ۱۳(54)، 18-27. DOI:10.22034/manzar.2020.242196.2077
- واعظی، مهدی و علیمردانی، مسعود. (1397). مفهوم هویت و رویکردی فلسفی به هویت و ماهیت شهر. باغ نظر، ۱۵(62) 15، 47-56.
- Bourdieu, P. (1984). Distinction: A Social Critique of the Judgement of Taste. London: Routledge and Kegan Paul.
- Bourdieu, P. & Darbel, A. (1991). The Love of Art. Cambridge: Polity.
- Eiter, S. (2010). Landscape as an Area Perceived through Activity: Implications for Diversity Management and Conservation. Landscape Research, 35(3), 339-359.
- Maanen, H. (2009). how to study art worlds: On the Societal Functioning of Aesthetic Values, Studio Jan de Boer, Amsterdam, The Netherlands.
- Prasiasa, D P O. (2022). Mural Art as a Media for Social Criticism: Perspective Structuralist-Constructivism. MUDRA Jurnal Seni Budaya, 37(2), 203-211. DOI:10.31091/mudra.v37i2.1985
- Prior, N.  (2005). A question of perception: Bourdieu, art and the postmodern. The British Journal of Sociology, 56(1), 123-139. DOI: 10.1111/j.1468-4446.2005.00050.x
- Strike, Ch. & Rose, A. (2005). Beautiful Losers: Contemporary Art and Street Culture. New York: Distributed Art Publishers.
Paykareh

Articles in Press, Accepted Manuscript
Available Online from 13 December 2024

Files

History

  • Receive Date: 13 December 2024
  • Accept Date: 13 December 2024

Share

How to cite

Statistics