Iconography and Interpretation of Mythological Birds in Messenger Logos

Document Type : Original Article

Authors

1 Ph.D. Candidate in Art Research, Faculty of Art, Shahed University, Tehran, Iran.

2 Associate Professor of Visual Communication, Faculty of Art, Shahed University, Tehran, Iran.

3 Assistant Professor of Visual Communication, Faculty of Art, Shahed University, Tehran, Iran.

Abstract

Introduction: Mythological motifs in the design of messenger logos can facilitate user interaction and comprehension due to shared experiences among different societies. One of these motifs is the use of bird imagery, which is frequently observed in messenger logos. This research seeks to answer two main questions: “What symbolic values are reflected in the iconography of mythological birds in logos”? and “Why are images of mythological birds used in the design of these logos”? This study aims to analyze the icons present in the logos of six messengers: Hodhod, Soroush, Dorna, Twitter, Cubie, and Bat.
Research Method: This study employs a descriptive-analytical approach, with data collected through library research. A purposive sampling method was used to select bird icons in six logos, and the data were analyzed using Panofsky’s iconographic method.
Findings: The iconography of mythological birds in logo design can reveal various symbolic values linked to each brand's cultural identity. In different global myths, mythological birds are commonly associated with freedom, communication, speed, efficiency, and spiritual connection. These symbols have been integrated into logo designs based on the meanings and values they convey.
Conclusion: The analysis of six logos shows that, despite their unique iconographic characteristics, they do not display significant visual differences; rather, secondary elements help distinguish them. However, all these logos convey a shared message, facilitating a universal understanding of them. Overall, using mythological birds in logos conveys symbolic values such as messaging, enlightenment, trust, and a connection to cultural identity, enhancing the emotional bond between the brand and its audience.

Keywords

Article Title [Persian]

آیکونوگرافی و خوانش پرندگان اساطیری در لوگوی پیام‌رسان‌ها

Authors [Persian]

  • سمیه رسولی‌پور 1
  • نظام‌الدین امامی‌فر 2
  • سمیه آرزوفر 3
1 دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.
2 دانشیار گروه ارتباط تصویری، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.
3 استادیار گروه ارتباط تصویری، دانشکده هنر، دانشگاه شاهد، تهران، ایران.
Abstract [Persian]

مقدمه: نقوش اساطیری در طراحی لوگوهای پیام‌رسان‌ها به دلیل وجود تجارب مشترک میان جوامع مختلف، می‌توانند در تسهیل تعامل و درک بهتر کاربران مؤثر باشند. یکی از این نقوش، استفاده از تصویر پرندگان است که در طراحی لوگوهای پیام‌رسان‌ها به چشم می‌خورد. این پژوهش به دنبال یافتن پاسخ به دو سؤال اصلی است: ۱. چه ارزش‌های نمادینی در آیکونوگرافی پرندگان اساطیری در لوگوها دیده می‌شود؟ ۲. چرا از تصاویر پرندگان اساطیری در طراحی این لوگوها استفاده شده است؟ هدف این مطالعه، بررسی آیکون‌های موجود در لوگوهای شش پیام‌رسان به نام‌های هدهد، سروش، درنا، توییتر، کوبی و بت است.
روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و جمع‌آوری اطلاعات از طریق منابع کتابخانه‌ای صورت گرفته است. در این تحقیق با استفاده از روش نمونه‌گیری هدف‌دار، آیکون پرنده در شش لوگو انتخاب شده و تجزیه و تحلیل داده‌ها با روش کیفی و آیکونوگرافی پانوفسکی انجام گرفته است.
یافته‌ها: آیکونوگرافی پرندگان اساطیری در طراحی لوگو می‌تواند ارزش‌های نمادین متنوعی را نمایان سازد که به فرهنگ هر برند و شرکت وابسته است. پرندگان اساطیری معمولاً نماد آزادی، ارتباط، سرعت و کارآمدی، و ارتباط با دنیای روحانی در اساطیر مختلف جهان هستند. این نمادها با توجه به معنا و ارزشی که انتقال می‌دهند، در طراحی لوگوها به کار رفته‌اند.
نتیجه‌گیری: تحلیل شش لوگو نشان می‌دهد که اگرچه هر کدام از نظر آیکونوگرافیک ویژگی‌های خاص خود را دارند، اما تفاوت‌های بصری چندانی با هم ندارند و بیشتر نشانه‌های جانبی به متمایز ساختن آن‌ها کمک می‌کند. با این حال، همه این لوگوها پیامی مشترک را به نمایش می‌گذارند که درک جهانی از آن را تسهیل می‌کند. به طور کلی، استفاده از پرندگان اساطیری در لوگوها، ارزش‌های نمادینی چون پیام‌آوری، روشنایی، اعتماد و پیوند با هویت فرهنگی را منتقل کرده و ارتباط عاطفی میان برند و مخاطب را تقویت می‌کند.

Keywords [Persian]

  • آیکونوگرافی
  • اسطوره
  • پرندگان اساطیری
  • لوگو
  • پیام‌رسان

References

- ابراهیمی، کاظم. (1399). مطالعۀ تطبیقی منسوج دورۀ‌ ایلخانی و آثار سفالین دوره‌های سلجوقی و ایلخانی. هنرهای صناعی ایران، 3(1). 47- 62. Doi: 10.22052/3.1.47
- افضل‌طوسی، عفت‌السادات و جلالیان‌فرد، ناهید. (1397). نمادشناسی پرندگان در فرهنگ اسلامی (کتابت مرغ بسم‌الله). پژوهشنامه گرافیک و نقاشی، 1(1)، 29- 40. Doi:10.22051/pgr.2019.21490.1005
- امامی‌فر، نظام‌الدین و نوروزی‌زاده، مرجان. (1401). آیکونولوژی بهشت و جهنم در دیوارنگاره‌های دورۀ‌ قاجار (نمونۀ موردی بقعۀ پیر رودبند دزفول). فصلنامۀ هنرهای صناعی اسلامی، 6(1)، 133- 146. Doi: ‎10.52547/jic.6.1.133
- امیری‌خراسانی، احمد و گلستانی، طیبه. (1393). ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﻧﻘﺪ داﺳﺘﺎن ﻣﺎﻫﺎن ﻣﺼﺮی در ﻫﻔﺖ ﭘﻴﻜﺮ. فصلنامه پژوهش زبان و ادبیات فارسی، 12(33)، 57- 84.
- اول صبح. (1403). درباره مردی که ایران را به «پادشاهیِ رنگ‌ها» تبدیل کرد، https://avalesobh.com.
- باقری‌فرد، بهرام و حسینی‌ژرفا، ابوالقاسم. (1399). تحلیل تابلوی عصر عاشورا براساس خوانش پانوفسکی. دومین کنفرانس بین‌المللی فقه، حقوق و پژوهش‌های دینی. دانشکده بین‌المللی این‌سینا گرجستان.
- باقریان‌فر، مصطفی، سیادت، علی و لهرابی، یعقوب. (1397). تبیین مؤلفه‌های هویت اجتماعی دانشجویان براساس استفاده از برنامه‌های پیام‌رسان موبایلی (مورد مطالعه: دانشجویان کارشناسی دانشگاه اصفهان). نشریه جامعه‌شناسی کاربردی، 29(4)، 79- 98. Doi:  10.22108/JAS.2018.104932.1140
- بتسابه، مهدوی. (1395). جغد در گذر زمان؛ نقش نگاره. http://delshiftegan.ir.domains.blog.ir.
- بیروتی، شهره، گودرزپروری، پرناز، باقری‌گرمارودی، امیر و غلامعلی، حاتم. (1400). تحلیل نماد پرنده در سکه های دورۀ ایلخانی از منظر گفتمان مذهب بر اساس الگوی اروین پانوفسکی. مطالعات هنر اسلامی، 18(43)، 43- 59. Doi:10.22034/AIS.2021.262140.11478
- پنجه‌باشی، الهه و مهذب‌ترابی، سوگند. (1401). مطالعه نقش‌های حیوانی هنر پارچه‌بافی ساسانی. پژوهشنامه‌ی ایران باستان، 1(2)، 97- 112. Doi:10.22034/AIS.2022.330912.1012
- چیت‌سازیان، امیرحسین و داودی، فروزان. (1399). جایگاه نمادین خروس در فرهنگ و هنر ایران با تکیه بر آثار سفالین. فلزی و منسوجات. پیکره، 9(19)، 11- 17. Doi: 10.22055/PYK.2020.15723
- حجازی، بهجت. (1388). ﺑﺎﺯﺁﻓﺮﻳﻨﻲ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩﻫﺎﻱ ﺳﻴﻤﺮﻍ ﻭ ﻗﻘﻨﻮﺱ. ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻋﺮﻓﺎﻧﻲ، 5(2)، 119- 148.
- حسینی، هاشم و چابکسوار، منصوره. (1399). تحلیل ریخت و تزیین در کوزه قلیان های عصر صفوی. نگارینه هنر اسلامی، 7(20)، 169-187. Doi: 10.22077/NIA.2021.3493.1332
- حسینی، مهدی. (1390). خروس و نقش آن در هفت اثر نقاشی. کیمیای هنر، 1(2)، 7- 14.
- حمزئیان، عظیم و میرآخورلی، راحله. (1400). بررسی رابطة نمادپردازی‌های عرفانی دو اثر ئی‌چینگ و فنگ‌شن‌ین‌آی با منطق‌الطیر عطار؛ (سیمرغ، بط، خروس، غاز و درنا). فصلنامه علمی ادبیات عرفانی و اسطوره‌شناسی، 17(63)، 93- 123. Doi: 10.30495/mmiq.2021680948
- دارابی، حدیث و معروف، یحیی. (1393). ﺗﺄﺛﻴﺮﭘﺬﻳﺮی ﻋﺰاﻟﺪﻳﻦ ﻋﺒﺪاﻟﺴﻼم ﻣﻘﺪﺳﻲ از ﻋﻄﺎر. مجله زبان و ادبیات عربی، 6(10). 89- 113. Doi /10.22067/jall.v6i10.40964
- زراعت‌پیشه، راضیه و چیت‌سازیان، امیرحسن. (1395). فرم‌شناسی و نمادشناسی نقوش پرندگان در سفالینه‌های دورۀ‌ سامانی قرن سوم و چهارم هجری. پیکره، 5(10)، 17- 28. Doi: 10.22055/PYK.2017.14542
- سهند شیمی. (1401). کاشی زرین‌فام. https://sahand-chemicals.com.
- شعبانی، محمد و زارعی، محمدابراهیم. (1399). بررسی و تحلیل نقوش پرنده سفالینه‌های اسلامی نیشابور با پرندگان موجود در زیست بوم منطقه. نشریه هنرهای زیبا- هنرهای تجسمی، 25(4)، 5- 16. Doi:  10.22059/JFAVA.2019.267342.666051
- شفیعی‌علویچه، مریم. (1398). برسی نقشمایۀ کلاغ و اژده‌ها در دو قطعه کاشی خانۀ مقدم رویکرد آیکونوگرافی. فصلنامه فرانما، 2(6). 7- 30. https://noormags.ir/view/fa/articlepage/1713764
- صابری، نسترن و مافی‌تبار، آمنه. (1399). نمادینگی نقش ماکیان در منسوجات ساسانی از منظر آیکونولوژی اروین پانوفسکی (مورد مطالعاتی: خروس، مرغابی، طاووس)، نشریه رهپو.یه هنر، (6)، 5- 13. Doi:10.29252/rahpooyesoore.6.3.5.
- صادقی، سارا، جوانمردزاده، اردشیر و خسروی، زینب. (1400). آﯾﮑﻮﻧﻮﮔﺮاﻓﯽ و ﺧﻮاﻧﺶ ﻧﮕﺎرة ﻋﻘﺎب در دوران ﻫﺨﺎمنشی. مجله اثر، 42(3)، 260- 280. Doi::10.3069/athar
- صادق‌پور فیروزآبادی، ابوالفضل و میرعزیزی، محمود. (1397). ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ ﻭ نقشماﻳﻪ‌ﻫﺎﻱ ﻓﻠﺰﮐﺎﺭﻱ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺑﺮ ﻓﻠﺰﮐﺎﺭﻱ ﺁﻝ‌ﺑﻮﻳﻪ. فصلنامه نگره، 14(50)، 19- 37. Doi: 10.22070/NEGAREH.2019.4185.2128
- صدیقی، مصطفی. (1392). کودک، داستان کودک و مواجهه با مفهوم مرگ تحلیل داستان «سادکو و هزار درنای کاغذی» بر پایۀ نظریۀ کوبلرراس، ﺗﻔﻜﺮ و ﻛﻮدک. ﭘﮋوﻫﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم اﻧﺴﺎﻧﻲ و ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ، 4(2). 53- 73.
- صرفی، محمدرضا. (1386). نماد پرندگان در مثنوی. پژوهش‌های ادبی، 5(18)، 53- 76.
- طارمی، اصغر، فیاض، مهدی، سمیع‌زاده، رضا و چهرقانی، رضا. (1400). ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن اﺳﺎﻃﯿﺮی، ﺳﻤﺒﻮﻟﯿﺴﻢ ﻋﺮﻓﺎﻧﯽ و ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ ﺷﻌﺮ ﻋﺮﻓﺎﻧﯽ فارسی. مطالعات عرفانی، 17(2)، 281- 304.
 https://s-erfani.kashanu.ac.ir/article_113251.html
- عطار، محمدبن ابراهیم. (1388). منطق‌الطیر (مقدمه، تصحیح و تعلیق: محمدرضا شفیعی کدکنی). سخن.
- علیزاده، جعفر. (1401). بازآفرینی و تحلیل اسطوره‌های شاهنامه در برندسازی. مطالعات هنر و فرهنگ، 7(1)، 33- 42.
https://noormags.ir/view/fa/articlepage/1889511
- فاضل، عاطفه و تیموری، مرتضی. (1395). مطالعه نقش خروس بر سفال نوع آقکند، سومین کنفرانس بین‌المللی پژوهش در علوم و تکنولوژی، برلین، آلمان.
- فرخی‌راد، زهرا، نامور مطالق، بهمن، خزایی، محمد. (1400). واکاوی شاخصه‌های خوانش لوگو به‌مثابه پیرامتن در ادراک بصری خطوط هوایی ایران. نشریه هنرهای اسلامی، 18(44)، 361- 376. Doi: 10.22034/ias.2022.320610.1825
- کتابخانه و موزه ملی ملک. (1403). چهار درهمی نقره هیپیاس روی سکه: تصویر جغدی با بال‌های بسته. http://malekmuseum.org/saloon/artifact/4000.06.00040.
- لطفی‌‌مفرد نیاسری، فاطمه، رسول‌نیا، امیرحسن و سیفی، محسن. (1399). واکاوی تطبیقی منطق‌الطیر عطار و قصیده هدهد محمود درویش. فصلنامه علمی عرفان اسلامی، 17(65). 97- 115.
https://sanad.iau.ir/Journal/mysticism/Article/907548
- مدبری، محمود و حسینی، نرگس. (1394). ﺧﻮرﺷﯿﺪ و ﭘﺮﻧﺪﮔﺎن ﺧﻮرﺷﯿﺪی در ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﮥ ﻓﺮدوﺳﯽ. گردهمایی انجمن ترویج زبان و ادبیات فارسی ایران، زبان و ادبیات فارسی، تهران، ایران.
- منصوری‌شاد، طیبه، دلاور، علی و مظفری، افسانه. (1397)، بررسی میزان و نوع استفاده از پیام‌رسان‌های تلفن همراه هوشمند نزد زنان خانه‌دار تهران. نشریه پژوهشنامه زنان، 9(2)، 129- 150.
- Aleksa K. A. (2020). Inverted Worlds, Nocturnal States and Flying Mammals: Bats and Their Symbolic Meaning in Moche Iconography. Arts. 9(107), 1- 23. Doi: 10.3390/arts9040107
- Haghshenas, Z. (2021). A Cross-cultural Study of Animal Symbolism in the Persian Renderings of Children's Literature. International Journal of Language and Translation Research, 1(1), 57-79. Doi: 10.22034/978389966713_004
- Mazariegos ,O. Ch. (2010). Of birds and insects: The hummingbird myth in ancient Mesoamerica. Ancient Mesoamerica, (21), 45- 61. Doi: 10.1017/S0956536110000155
- Yan, Z & Zhang. A. (2023). The World of Perception Comparative Philosophy of the Ancient Mayan Bird Totems. qeios journal, (19), 1- 28. Doi: 10.32388/YTBS56
- Siddique. A. B. (2022). Hummingbird Symbolism in Culture, Religion & Dream [+Spirit, Totem, Omen]. https://intuitiveperson.com.
Paykareh
Volume 14, Issue 39
April 2025
Pages 89-105

Files

History

  • Receive Date: 14 June 2024
  • Revise Date: 18 February 2025
  • Accept Date: 08 March 2025

Share

How to cite

Statistics