واکاوی نقش‌مایه شیر در نقوش‌برجسته آشوری (مطالعه موردی نمونه‌های دوره آشوربانیپال دوم)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس یارشد پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا (س) تهران، ایران

2 استاد گروه پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه الزهرا (س) تهران، ایران

چکیده

در تمدن آشور،  نقش‌مایه شیر بر روی نقوش‌برجسته‌ به عنوان مهم‌ترین هنر آشوریان، بسیار جلوه‌گر شده‌است و شکارشیران یکی از مهم‌ترین موضوعات نقوش‌برجسته این تمدن است. ازین‌ رو مسأله‌ این تحقیق مطالعه نقش‌شیر بر نقوش‌برجسته آشوریان(دوره آشوربانیپال از 668-627 ق.م، دوره آشورِ جدید)، یعنی هزاره اول قبل از میلاد است. ماهیـت این پژوهش از نـوع تحقیقات تاریخـی و توصیفی‌تحلیلی اسـت و روش گـردآوری اطلاعـات از نــوع کتابخانه‌ای است. این تحقیق سعی دارد با نگرشی در صحنه‌های شکارِ نقوش‌برجسته آشوری که دارای نقشِ‌ شیر هستند، به ماهیت و دلیل استفاده و همچنین کیفیت طرحِ نقوش‌برجسته در این دوره، به عنوان هدف پژوهش، پی ببرد. در این راستا سوال پژوهش ازین قرار است: به چه علت شکار شیر نمادی از اقتدار پادشاهی آشوری و غلبه بر او نماد شکست دشمنان امپراتوری است؟ در نتیجه این پرسش باید گفت: صحنه‌های شکارشیر توسط پادشاهان آشوری که به فراوانی در دوره آشورنو یافت شده‌اند، به عنوان نمادی از سلطنت و دفع و نابودیِ قدرت این جانور در قالب دشمن یا نیروی پلیدی و بیماری‌زا و همچنین تقدیم آن بصورت قربانی است که تنها توسط شخص پادشاه در قالب کاهن‌شاه صورت می‌گرفته است.

کلیدواژه‌ها


- Sadr-O-Din Taheri (2012) the architype of lion in Iran, Mesopotamia and ancient Egypt. Journal of Visual Arts, Issue 49. PP, 83-93.  
- Ahmadi Oliaie, S. and Azamzadeh, M. (2016) Typology of the motif of standing god on animals in civilizations of Anatolia ancient Mesopotamia (Sumer, Babylonia and Ashur) have, to some extent, addressed the issue. Journal of Archeological Studies, Serial No 8, Issue 1, pp, 1-19.