تصویر و سیمای شهری، روستایی و محیط طبیعی خوزستان و تأثیر سیلاب بهار ٩٨ برآن، با تأکید بر شهراهواز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه گرافیک. دانشکده هنر. دانشگاه شهید چمران اهواز.ایران

چکیده

 سیلاب‌های بهار سال 1398 در کشور که چند استان را درگیر خود کرد، جدای از خسارات مالی، جانی و آواره شدن شهروندان، مشکلات و نابسامانی‌های  متعدد دیگری را نیز ایجاد کرد. یکی از این مشکلات به هم ریختگی بصری فضای شهری روستایی یا محیط طبیعی مناطق درگیر بوده است. در  استان خوزستان، به علت گستردگی و وسعت مناطق درگیر و نیز طولانی بودن زمان سیلاب، شدت و حجم این نابسامانی‌ها و به‌هم‌ریختگی‌های بصری فراگیرتر از دیگر نقاط کشور بوده و بخش وسیعی از مناطق شهری، روستایی و محیط طبیعی استان، برای مقابله با سیل تبدیل به انواع سیل بند و مانند آن شد. از ره‌گذر این بحران بسیاری از اقدامات زبیاسازی و مبلمان شهری، انجام شده در سیمای شهرها، خصوصاً در حاشیه رودخانه‌های درون شهری و روستایی آسیب دید. این در حالی است که کیفیت بصری سیمای شهری وروستایی استان، پیش از سیلاب هم شرایط مطلوبی نداشت. با توجه به آنچه گفته شد، مسئله پژوهش حاضر، به عنوان پژوهشی مسئله محور، بیان مشکلات تصویر و سیمای شهری روستایی و محیط طبیعی این استان، خصوصاً در هنگام بحران‌هایی، چون سیل و مانند آن، با هدف تدوین ضوابطی برای کم کردن اثرات نامطلوب آن بر تصویر  شهرها، روستاها و محیط طبیعی است. اینکه تأثیر سیلاب بر تصویر و سیمای شهری استان استان چه بوده سؤالی است که در این تحقیق به آن پاسخ داده می­شود. هدف نهایی این پژوهش‌ توجه مسئولان شهری، روستایی و محیط طبیعی خوزستان به مشکلات حوزة مربوط به خود در مواقع بحرانی خصوصاً مواجهه با  پدیده سیلاب در هنگام وقوع آن است.  این پژوهش از لحاظ هدف بنیادی است، رویکرد آن کیفی و روش ارائه آن، توصیفی و تحلیلی است. منابع  این پژوهش برآمده از بررسی‌های میدانی، شواهد بصری، منابع کتابخانه‌ای و پایگاه‌های اطلاعاتی است همچنین برخی از توصیف‌ها وتحلیل‌های این پژوهش برآمده از شواهد بصری است. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که مهم‌ترین تأثیر سیلاب بر تصویر شهری و روستایی استان، احداث سیل بندها، کانال‌ها و برداشت‌های اضطرای از محیط طبیعی، استفاده از مواد پلاستیکی در این راستا ونیز آسیب به مبلمان شهری و جدارهای و سیما و تصویر رودخانه‌هاست و  اکنون که سیلاب به واسطه سدها قابل کنترل است وجود ضوابطی برای حفاظت بیشتر در این خصوص ضروری است.

کلیدواژه‌ها


- آذرنیوش، محمود؛ روانجو، احد(1393). بررسی آلودگی بصری و شاخص‌های آن در شهرهای ایران (مطالعه موردی شهر شوشتر). دو فصلنامه پیکره دانشکده هنر. دانشگاه شهید چمران اهواز. شماره: 6. صص 75-92.
- رزاقی، محمدعلی؛ نوابخش، مهرداد؛ انصاری، حمید(1396). ناهماهنگی بصری در سیمای شهر اهواز و تأثیر آن بر رفتار اجتماعی شهروندان. مجله مطالعات علوم اجتماعی ایران. سال چهارم. شماره 52. بهار 1396 صص 76 تا 58.
- فیضی, بهرام و همکاران(1393). تأثیر سوانح طبیعی بر شـکل شهرها و مشـکلات امروزی آن‌ها. کنفرانس ملی معماری و منظر شهری پایدار. مشهد: مؤسسه بیـن‌المللی مطالعات معماری و شهرسازی مهراز شهر.
- https://www.civilica.com/Paper-ARCHCONF1-ARCHCONF01_394.html
- http://shooshan.ir/fa/news/96442