مقایسه ساختار و مفهوم در آثار نقاشی‌های برگرفته از قصۀ ضامن آهو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مطالعات تحلیلی و تطبیقی هنر اسلامی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران.

2 گروه ارتباط تصویری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

3 گروه پژوهش هنر ،دانشگاه هنر،تهران، ایران.

4 گروه نمایش، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی،تهران، ایران.

چکیده

بیان مسئله: ضامن آهو ازجمله مضامین روایی ارزشمند شیعی است که مبنای خلق آثاری در حوزه هنرهای تجسمی در ایران بوده است. «حسن اسماعیل‌زاده»، «محمد فراهانی»، «محمدتجویدی»، «محمود فرشچیان»، ازجمله هنرمندانی هستند که این مضمون را در آثار نقاشی خود بازنمایی کرده‌اند. آثار این هنرمندان دارای شباهت‌ها و تفاوت‌هایی در ساختار، مفهوم و شیوه روایی است؛ از این رو، مقاله حاضر در نظر دارد تا ضمن پاسخ به چیستی تفاوت‌­ها و شباهت­‌های یاد شده، شکل و میزان تأثیرهریک از آثار هنرمندان مذکور را بر ارتقاء جایگاه این مضمون و بویژه نقطه اوج آن یعنی «ضمانت آهو» را بررسی نماید.
هدف: آگاهی از ساختار، مفهوم و شیوه روایی و ویژگی‌های کیفی آثار نقاشی مورد بررسی از طریق شناخت تفاوت‌ها و شباهت‌ها در ساختار و مفهوم از اهداف این پژوهش است.
روش پژوهش: در این پژوهش، مقایسه تطبیقی تعداد چهار اثر نقاشی با موضوع و مضمون ضامن آهو به روش توصیفی–تحلیلی صورت گرفته است؛ هم‌چنین از مطالعات کتابخانه‌ای، اسنادی، پایگاه‌های اطلاعاتی و مشاهده آثار نقاشی جهت گردآوری و ارزیابی داده‌های پژوهشی استفاده ‌شده است.
یافته‌ها: شباهت‌ آثار ذکر شده بیشتر در ساختار یعنی در رنگ فرم، نور، پیروی از الگوی بصری یکسان و به لحاظ موضوعی پرداختن به، نقطه اوج این ماجرای‌ضمانت آهو قابل ‌پی‌گیری است. اما تفاوت‌های قابل ‌تشخیص، عموماْ در کیفیت بیان مفاهیم است که به‌واسطه توانمندی‌های تکنیکی هنرمندان در استفاده از انواع نشانه‌ها و عناصر نمادین حیوانی، گیاهی، رنگ و مانند آن شکل‌گرفته است. بر این اساس تفاوت‌های ایجاد شده در یک ارتباط مستقیم با کیفیت ساختار در جهت مثبت و ارتقاء مفهوم قابل ارزیابی است.

کلیدواژه‌ها


- Azizi, M. (2018). Ya Zamen Ahoo. Tehran. Roozegar.
- Cooper, J.C. (1999). The visual dictionary of the traditional symbols (M. Karbasian, Trans).(Tehran) Farshad.
- Dehkhoda, A. (1998). Dictionary. Tehran: university of Tehran.
- Farhangi, A.A. (1996). Non-verbal Communication. Meybod: Islamic Azad University.
- Farshchian, M. (1976). Art and Artists Collection (vol. 3). Tehran: Book Translation and Publishing Company.
- Hall, J. (2009). Graphical dictionary of symbols in the art of East and West(R.Behzadi, Trans; 3th ed). Tehran: Farhang.
- Kelini, Mohammad Ibn Yaghoub. (2009). Kafi Principles and Subdivisions(Vol 4) Tehran: Dar Al-Ketab Al-Salmieh.
- Mir Aghaei, H. (2012). Zamen Ahoo and its Manifestation in Persian Poetry. Farhang Mardom, 11(43_44), pp. 22-11.
- Mohammadian, F,.Sharif Kazemi, Kh & Mehrafarin, R. (2020). Reflection on the position of the role of bow and arrow in the history and culture of Iran. Pazhoheshe e Honar. )17), pp. 33-47.
- Molavi, Jalal Al din Mohammed. (1989). Shams Tabrizi collected works (Bamdad Joybari introduction). Tehran: Golshai.
- Norouzi Talab, A. (2011). A search in the morphology of artistic work and meaning comprehension. Baghe nazar,7(14), PP. 69-86.
- Poorjam, S.& Hosseini ,M. (2019). Imaginary in the poetry and painting of Zamen Ahoo in the works by Salimi.Tooni and Mahmoud Farshchian. Performing arts and visual arts 9(7), PP. 59-71.
- Pourdavood, E. (1967). Saddle of the bow and arrow(a paper on the history of weapons in Iran). Historical Studies, 318, pp. 29-46.
- Rahimi, A, Mousavi, Z,& Morvarid, M. (2014). Symbols of the animal soul in mystical texts based on the works of Sanayi. Attar and Rumi Literary textual research, 842118, PP. 147- 173.
- Salimi Toni, Tajuddin Hassan Ibn Soleiman. (2011). Salimi Toni's poetic(work by Abbas Rastakhiz with an introduction by Hassan Atefi). Tehran: Library and Museum and Center of the Islamic Consultative Assembly
- Shavalieh, J & Grbran, A. (2009). The dictionary ofdictions(1st ed) (Soodabeh Fazaili, Trans). Tehran: Jeyhun Publications
- Soun Jerry, R. (2002). The miracle of communication(M. Qarajeh Daghi, Trans). Tehran: Peykan
- Suhrewardi, Shahabuddin Yahya. (2001). Collection of Sheikh Ishraq works(vol. 3) (appreciation and Introduction by Seyed Hassan Nasr). Tehran: Institute of Humanities and Cultural Studies.
- Tabatabai, M H. (2005). Almizan fi Tafsir Al Quran(Vol.17) Qom: Qom Seminary Teachers Association.
- Tajdini, A. (2009). The dictionary of Symbols and Signs in Molana's thought(2nd Ed). Tehran: Soroush.