بررسی هنر طراحی بیوفیلیک در وجه بصری معماری دزفول

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، دزفول، ایران.

2 استادیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول، دزفول، ایران.

چکیده

مقدمه: هنر کاربردی معماری بیوفیلیک به بررسی تأثیراث روانشناسی ارتباط انسان با طبیعت می‌پردازد و برای بهبود آن راهکارهایی برای طراحی فضاها ارائه می‌کند. هدف این پژوهش بررسی کاربرد طراحی بیوفیلیک در معماری سنتی دزفول است و این فرضیه را بررسی می‌کند که ویژگی‌های معماری بیوفیلیک در معماری دزفول وجود دارد و همین ویژگی‌ها موجب کیفیت این بافت سنتی شده است.
روش پژوهش: نحوۀ جمع‌آوری اطلاعات با روش کتابخانه‌ای و تحلیل‌هایی که بر نمونه ‌‌موردی‌های انجام شده با روش مطالعات کتابخانه‌ای و تحقیقات میدانی بوده و در فرآیند تحقیق از تکنیک‌های تحلیلی- توصیفی استفاده شده و به مقایسۀ الگوها و تطبیق آن‌ها با بناها و بافت شهری پرداخته شده است.
یافته‌ها: در این پژوهش، ۱۴ الگوی معماری بیوفیلیک، در سه بخش، در معماری سنتی دزفول بررسی شد که طبق نتایج میانگین حضور الگوها در هریک ۸۱ درصد است. به‌طور کلی، شش الگوی اول با میانگین ۸۸ درصد به‌خوبی نشان می‌دهد که حضور طبیعت در معماری سنتی اهمیت فراوان داشته است. در بخش دوم، مشابهت‌های طبیعی، میانگین ۸۷ درصد به‌دست آمده است. در بخش سوم الگوها، یعنی ماهیت فضا، نتایج گواه این موضوع است که چشم‌انداز و پناهگاه در هر دو فضای داخلی و شهری و الگوهای رمز و راز و ریسک و خطر بیشتر در فضای شهری و مواردی اندک در برخی خانه‌ها‌ دیده می‌شود.
نتیجه‌گیری: طراحی بیوفیلیک تأثیرات مثبت روانی حضور طبیعت در محیط ساخته بر انسان را اثبات می‌کند و در معماری ایرانی بر اتصال بین طبیعت و معماری، با استفاده از شرایط محیطی و الگوهای طبیعی، تأکید شده است و شهر دزفول به‌عنوان نمادی از معماری ایرانی به‌وضوح آن را نشان می‌دهد. ارتباط بین طبیعت و معماری یکی از مهمترین عواملی است که معماری سنتی ایران را ارزشمند کرده است، موضوعی که ۱۴ الگوی معماری بیوفیلیک بر پایۀ آن استوار است.

کلیدواژه‌ها