قندیل یـکی از انـواع وسایل روشنایی است که به صورت آویخته از سقف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شئِ برخلاف دیگر وسایل روشنایی که صرفاً جنبه روشنایی به محیط را دارند، دارای ریشه و پیشینه دینی است و معمولاً در اماکن مذهبی از آن استفاده میشود. مقاله حاضر با رویکرد زیباشناختی به بررسی ساختار، رنگ، نقوش و تزئینات، قندیل‌های ساخته شده از جنس طلا دوره قاجار که در موزه آستانه مقدسه حضرت معصومه (س) موجود است میپردازد. مسئله این مقاله تحقیق، چرایی وجود قندیل های متعدد و متنوع در حرم حضرت معصومه(س) و بررسی انواع تزئینات به کار رفته در آنها است. سوال اصلی پژوهش حاضر بدین شرح است: قندیل هایی اهدائی حرم حضرت معصومه (س) در قم، چه ویژگی هایی دارند و تزئینات اصلی آنها چیست و سازندگان آن چرا و چگونه آنها را به کار برده اند. این مقاله، با بررسی سه نمونه از قندیل های حرم حضرت معصومه (س) و مقایسه آنها با یکدیگر، نتایج خود را با ترکیبی از روشهای توصیفی، تحلیلی وتطبیقی و استفاده از تصاویر قندیل‌های موزه حضرت معصومه و منابع کتابخانه‌ای ارائه میکند. نتایج سه قندیل طلایی موجود موزه آستانه حضرت معصومه، از لحاظ زیبایی شناسی ظاهری و ساختار، با توجه به رنگ و استفاده از سنگ های تزیینی پرتلالو که پر تعداد هم هستند و با تناسب خاصی به کار رفتهاند، و نیز با توجه به هنر مرصعکاری و میناکاری استفاده شده بر روی قندیل، به نظر میرسد که به تنهایی اثر هنری کاملی خلق شده است، اما وقتی که این قندیلها در جایگاه واقعی خود قرار می گیرند و با نور تلفیق می شوند در می یابیم که بازی نور و رنگ عجیبی به راه می افتد که جلوه معنوی فضا را دوچندان می کند.
)
