بررسی تاریخی عکاسی جنگ ایران در بازه زمانی (۱۳۶۷-۱۳۵۹) با تأکید بر عکاسان حرفه‌ای، مستقل و نظامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس گروه سینما، دانشگاه سوره، تهران، ایران.

2 هیات علمی گروه عکاسی، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر، تهران، ایران.

چکیده

بیان مسئله: اهداف و و روش‌های تولید اثرِ عکاسان مستند، به ‌لحاظ تأثیراتی که از هر دورۀ تاریخی می‌پذیرند، در همان زمانِ ثبت اثر شکل می‌گیرد، اما آنچه آن‌ها نشان داده‌اند، اکنون نمادی از گذشتۀ تاریخی است. عکاسی به‌عنوان یک هنر رسانۀ مؤثر و پویا گزینه‌های بسیاری را در مقابل هنرمندان و خبرنگاران قرار می‌دهد. در این پژوهش، به ‌بررسی تاریخی این تأثیرات بر جریان عکاسی جنگ (پیش‌زمینه‌ها و روند شکل‌گیری) پرداخته می‌شود، تا به این پرسش‌ها پاسخ دهیم که تأثیرات داخلی و بین‌المللی، گروه‌های تأثیرگذار، بر آثار عکاسی، عکاسان حرفه‌ای، مستقل و نظامی چه بوده  و عوامل سیاسی و اجتماعی آن دوره چه تأثیراتی بر عکاسی به ‌لحاظ فرم و محتوا داشته است؟
هدف: پرداختن به تاریخ عکاسی جنگ ایران در قالب شکل‌گیری و تأثیرات آن، در بازه زمانی جنگ ایران و عراق ۱۳۶۷-۱۳۵۹ ه.ش که در ادبیات سیاسی کشور، دفاع مقدس یا جنگ تحمیلی نامیده می‌شود، هدف اصلی این پژوهش است.
روش پژوهش: یافته‌های پژوهش حاضر، به شیوه توصیفی-تحلیلی و تاریخی بیان شده و گردآوری اطلاعات بصورت کتابخانه‌ای و مصاحبه (نگارنده با عکاسان این دوره) انجام شده است.
یافته‌ها: براساس نتایج حاصله، دو رویداد انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ و آغاز جنگ ایران و عراق، در عکاسی مستند و به‌تبع آن عکاسی جنگ ایران به‌ لحاظ فرم و محتوا تغییرات اساسی ایجاد کردند و عکاسی ایران تحت‌تأثیر حرکت عمومی مردم با مضامینی عمدتاً ایدئولوژیک و دینی با رویکردی انقلابی شکل گرفت. این تغییرات علاوه ‌بر فضای انقلابی و دینی حاکم بر آن دوره، برآیند نگاه بکر و بومی بسیاری از این عکاسان به‌ویژه عکاسان مستقل (با‌تجربه و آماتور) است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


- پایه‌شناس، مرتضی. (1387). بررسی ویژگی­های عکاسی جنگ.(پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد عکاسی). دانشکدۀ هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر تهران، تهران، ایران.
- حداد، محمد. (1392). 20 شهید برای 12000 دقیقه فیلم. قدس، ص6.
- عباسی اهوازی، نازلی. (1392). بررسی جایگاه عکس در مطبوعات ایران (مطالعۀ موردی: عکاسی جنگ ایران و عراق) (پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد پژوهش هنر). دانشکدۀ هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، تهران، ایران.
- غفوری، محمد. (1396). تاریخ‌نگاری و عکاسی. تهران: آگه.
- مسعودی، غلام‌رضا. (1388). چهل شاهد (اولین گروه بسیجی خبرنگار جنگ)(پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد عکاسی). دانشکدۀ هنرهای تجسمی، دانشگاه هنر تهران، تهران، ایران.
- هاو، پیتر. (1391). عکاسی زیر آتش (دنیای عکاسان جنگ) (ترجمۀ سولماز حدادیان). تهران: ساقی، انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس.
- Faeta, F. (2016). War, Constructions of National Identity, and Photography. RSF - Rivista di Studi di Fotografia, (4), pp. 8-22.
- Vitaljic, S. (2013). War of Images-Contemporary War Photography. Rat slikama - Suvremena ratna fotogratvija. Zagreb, )24(, pp. 5-27
- Griffin, Michael. (1999)» The Great War Photographs: Constructing Myths of History and Photojournalism War Photography and the Rise of Photojournalism«. University of Illinois Press In book: Picturing the Past: Media, History & Photography. pp.122-157.