A Comparative Study of Women's Role in Two "Bahram Gur in Haft Gonbad (Seven Domes)" Pictorial Rugs Based on Erving Goffman's Dramaturgical Social Theory

Document Type : Original Article

Authors

, Department of Carpet, Faculty of Applied Arts, University of Arts, Tehran, Iran.

Abstract

Problem Definition: Part of our current information about the lives of Qajar women is obtained from the Oriental travelogues. Women-centered illustrated works, including pictorial rugs as a visual document, can be helpful in this regard. For this purpose, two Qajar rugs have been selected better to understand the role of women in this era. The present study addresses how women are illustrated in two pictorial rugs, namely "Bahram Gur in Haft Gonbad (Seven Domes)". Based on Goffman's dramaturgical social theory, this research tries to remove the literary mask of the story and explore the simulated realities of women in two rugs.
Objective: This study aims to compare the various dimensions of how the identity of Qajar women appears in the two rugs of "Bahram Gur in Haft Gonbad (Seven Domes)".
Research Method: Data collection is a library-based approach, and the method includes descriptions, miniature paintings analysis, and elements' comparison. The instrument is reliable, and non-probable samples are selected.
Results: Given its urban texture and literary background, this type of rug seeks intentionally to illustrate powerful women from different social classes. It also intends to move upward in the strata of society to show the unreal position of women in the Qajar society.

Keywords


Article Title [Persian]

مطالعه تطبیقی نقش زن در دو قالی تصویری بهرام گور در هفت‌گنبد از منظر نظریه نمایشی اروینگ گافمن

Authors [Persian]

  • سحر دیانتی
  • سمانه کاکاوند
کارشناسی ارشد گروه فرش، دانشکده هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر، تهران، ایران.
Abstract [Persian]

بیان مسئله: بخشی از اطلاعات کنونی ما از زندگی زنان دوره قاجار از متن سفرنامه‌های مستشرقین است. آثار با محوریت زنان و از جمله قالی‌های مصور به‌عنوان سندی تصویری در این خصوص می‌تواند راهگشا باشد. بدین منظور دو قالی قاجاری برای درک بهتر نقش زن در این دوره انتخاب شده است. مسئله پژوهش حاضر چگونگی حضور زن در دو قالی تصویری بهرام گور در هفت‌گنبد است که با تکیه‌ بر نظریه نمایشی گافمن، نقاب ادبی داستان از رخ برداشته و حقایق صوری زنان دو قالی واکاوی و کاوش شود.
هدف: مطابقت ابعاد متنوع چگونگی بروز هویت زنان قاجاری در دو قالی «بهرام گور در هفت‌گنبد» هدف مقاله است.
روش پژوهش: اطلاعات به‌شیوه کتابخانه‌ای گردآوری‌ شده است، نخستین گام با روش توصیفی، سپس تحلیل نگاره‌ها و در نهایت تطبیق مؤلفه‌هاست. ابزار دارای پایایی بوده و نمونه‌ها غیر احتمالی انتخاب‌ شده‌اند.
یافته‌ها: با توجه به شهری بافت بودن و وجود بن‌مایه ادبی این قالی‌ها، کنشگر به‌شکل آگاهانه در صدد است نمایشی از زنان قدرتمند و متعلق به‌دیگر طبقات جامعه ترتیب دهد. او همچنین قصد دارد به‌شکل عمودی در لایه‌های بالاتر جامعه حرکت کند تا جایگاه غیر حقیقی زنان جامعه قاجار را به‌نمایش بگذارد.

Keywords [Persian]

  • قالی تصویری
  • نظریه نمایشی
  • اروینگ گافمن
  • قاجار
  • بهرام گور در هفت‌گنبد
- احمدی پیام، رضوان و انصاری یکتا، مریم. (1393). بررسی تطبیقی پوشش زنان تصویر شده در شاهنامه بایسنقری و شاه‌طهماسبی. زن در فرهنگ و هنر، 6 (۴)، صص. 531- 551.
- آفاری، ژانت. (1377). انجمن‌های نیمه سری زنان در نهضت مشروطه(ترجمه جواد یوسفیان). تهران: نشر بانو.
- آنه، کلود. (1370). گل‌های سرخ اصفهان ایران با اتومبیل (ترجمه فضل‌الله جلوه). تهران: نشر روایت.
- آهنی، لاله، وندشعاری، علی و یعقوب‌زاده، آزاده. (1394). بررسی ادبیات غنائی در فرش‌های تصویری دوره قاجار (مطالعه موردی: داستان‌های بهرام گور). جلوه هنر، 7(۱۴)، صص. 65-78.
- تناولی، پرویز. (1368). قالیچه‌های تصویری ایران. تهران: سروش.
- جنکینز، ریچارد. (1394). هویت اجتماعی (ترجمه تورج یاراحمدی). تهران: پردیس دانش.
- حجازی، بنفشه. (1394). تاریخ خانم‌ها: بررسی جایگاه زن ایرانی در عصر قاجار. تهران: قصیده‌سرا.
- دالمانی، هانری رنه. (1335). سفرنامه از خراسان تا بختیاری (ترجمه علی‌محمد فره‌وشی). تهران: مؤسسه مطبوعاتی امیرکبیر.
- دلریش، بشری. (1375). زن در دوره قاجار. تهران: دفتر مطالعات دینی هنر.
- دیولافوا، ژان. (1371). ایران کلده و شوش (ترجمه‌ علی‌محمد فره‌وشی). تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
- روشن، محمد. (1394). هفت‌پیکر/ نظامی گنجوی. تهران: صدای معاصر.
- زارعی، محمدابراهیم و طهماسبی زاده، ساره (۱۳۹۷). شمایل‌شناسی تصویر زن در دوره قاجار با تأکید بر سفرنامه‌ها، نگارگری‌ها و عکس‌های برجای‌مانده از این دوره. زن در فرهنگ و هنر، ۱۰(۴)، صص. ۵۹۴-۵۷۷.
- ژوله، تورج. (1390). پژوهش در فرش ایران (چاپ اول). تهران: یساولی.
- شریعت پناهی، حسام‌الدین. (1372). اروپایی‌ها و لباس ایرانیان. تهران: نشر قومس.
- عمید، حسن. (1367). فرهنگ عمید (چاپ 2). تهران: انتشارات امیرکبیر.
- کولیور رایس، کلارا. (1383). زنان ایرانی و راه ‌و رسم زندگی آنان. ترجمه اسدالله آزاد. تهران: نشر کتابدار.
- گافمن، اروینگ. (1398). نمود خود در زندگی روزمره (ترجمه مسعود کیانپور). تهران: نشر مرکز.
- مارکام، کلمنت. (1367). تاریخ ایران در دوره قاجار. تهران: نشر فرهنگ ایران.
- معین. (1352). فرهنگ معین (جلد 6). تهران: انتشارات امیرکبیر.
- ملول، غلامعلی. (1384). بهارستان: دریچه‌ای به قالی ایران (ترجمه سیمین‌دخت دهقانی). تهران: زرین و سیمین.
- مهرآبادی، میترا. (1379). زن ایرانی به روایت سفرنامه نویسان فرنگی (چاپ 1). تهران: انتشارات آفرینش- نشر روزگار.
- نوری، اکرم، موسی نژاد خبیصی، هما و کشاورز افشار، مهدی. (1399). بررسی تصویر زن در قالی‌های عشایری نقش «نه زن» با تأکید بر مؤلفه اجتماعی پوشش زنان عشایری». زن در فرهنگ و هنر، ۱۲(2)، 251-266.